نکاتی در مورد دوستی و مراودات با دوستان، برای نوجوانان
دوست نوجوان عزیزم، سلام
اگر اجازه بدهی، قدری صحبت دوستانه درباره دوست و دوستی داشته باشیم.
کسی در مورد ضرورت دوستی با دوستان خوب شکی ندارد. امام علی(علیه‌السلام) می‌فرمایند: «غریب کسی است که دوستی نداشته باشد». از سوی دیگر انتخاب دوست و دقت در ارتباط‌هایمان با او، نیز خیلی مهم است. پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) می‌فرمایند: «هر کس به راه و روش دوست خود است؛ پس هر کس از شما باید ببیند با چه کسی دوست می‌شود».
دوستان ما آثار زیادی بر زندگی ما دارند. گاهی این آثار «آشکار» هستند. گاهی آثار دوستانمان بر ما زوایایی «پنهان» دارد که ممکن است مدتها و یا حتی برای همیشه از دید ما مخفی باشد.
هر دو دسته از این آثار (آشکار و پنهان) می‌توانند «خوب» باشند یا «بد» باشند. آیا میتوانید برای هر کدام از چهار دسته آثار دوستی‌ها مثالی بزنید ؟
آثار آشکار خوب : مانند کمک یک دوست به ما در یاد گرفتن درس‌هایمان یا قرآن.
آثار آشکار بد : مانند تشویق یک دوست ناباب برای اذیت کردن یا غیبت کردن از یک همکلاسی دیگر.
آثار پنهان خوب : مانند دوستی با کسی که درس‌خوان یا اهل نماز است که ما را نیز به این رفتارها سوق می‌دهد.
آثار پنهان بد : مانند دوستی با کسی که اعتقادات را مسخره می‌کند و به تدریج موجب سستی عقاید ما می‌شود.
به نظر شما، سعدی در شعر زیر از کدام یک از آثار دوستی سخن می‌گوید؟
گِلی خوشبوی در حمـــام روزی |
رسید از دست محبوبی به دستم |
بدو گفتم که مشکی یا عبیری؟ |
که از بــوی دلاویـــــز تو مستـــــم |
بگفتا من گِــــلی ناچیز بـــــودم |
و لیــکن مـدتی با گُـــل نشســتم |
کمال همنشین در مـــن اثر کرد |
وگـرنه من همان خاکم که هستم |
آری! آثار پنهان و خوب دوستی با یک همنشین خوب؛ و چه زیبا هم گفته است!
بگذریم. حال اگر بخواهیم اصل مطلب را بگوییم، بهتر است تمرکز سخن را بر روی آثار «بد» دوستی‌ها قرار دهیم. چرا که بنا به برداشتی از سخن لقمان حکیم : «اگر بی‌ادبان را بشناسیم، ادب را خواهیم آموخت».
اما در مورد آثار آشکار و پنهان دوستی‌ها چه؟ مطمئناً توجه داشتن به آثار پنهان دوستان بر ما، از اهمیت بیشتری نسبت به آثار آشکار برخوردار است. اما متاسفانه دنیای دوستی‌های امروز، آن قدر غفلت‌انگیز است که ممکن است ما حتی در مقابل آثار آشکار دوستی‌های نامناسب، خود را به غفلت زده باشیم.
لذا دقت در مورد این مساله بسیار مهم را به خود شما می‌سپاریم و در ادامه، بیشتر در مورد توجه به آثار پنهان و بد دوستی‌ها صحبت می‌کنیم.
سوال : اگر بخواهیم از آثار بد دوستی‌ها در امان باشیم، کدام دوستی‌ها را برگزینیم؟ مراقب کدام کارها در دوستی‌هایمان باشیم؟
مراقب چه صفات و رفتارهایی در دوستانمان باشیم؟
- کم اهمیتی به اجتناب از نامحرم
- کم اهمیتی به نماز
- خوردن از مال شبهه‌ناک
- کم اهمیتی به درس
- تشویق به تجربه گناه
- سستی در اعتقادات به معصومین (علیهم‌السلام)
- اولویت یافتن شادی و لذت
در روابط دوستانه با دوستانی که باید مراقبشان باشیم، از کدام کارها اجتناب کنیم؟
به هر حال گاهی مجبوریم با بعضی از افراد، تحت عنوان دوست، ارتباطات دوستانه داشته باشیم؛ در حالی که خودمان هم می دانیم در این روابط باید مراقبت بیشتری داشته باشیم.
به قول یک نویسنده :
بعضی ها وارد زندگی ما می شوند و خیلی سریع می روند. بعضی برای مدتی می مانند، روی قلب ما رد پا می گذارند، و ما دیگر هیچ گاه، همان که بودیم نیستیم.
