بررسی حدیث حقیقت کمیل

بررسی حدیث حقیقت

مهدی گندم‌کار      بهمن 96

 

بر اساس گفتگویی که در مورد حدیث حضرت علی علیه‌السلام در پاسخ به کمیل در مورد حقیقت، انجام شد، لازم به نظر رسید که بررسی بیشتری بر این موضوع انجام گیرد که در این مقاله به نتایج حاصل از این تحقیق اشاره می‌گردد.

 

معرفی حدیث:

این حدیث به حدیث «حقیقت» معروف است و بنابر نقل کتاب «روضه المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه» اثر مرحوم مجلسی والد به صورت زیر آمده است:

 

«سأله کمیل بن زیاد عن الحقیقة، فقال: ما لک و الحقیقة ؟ فقال: أ و لست صاحب سرک ؟ فقال صلوات الله علیه: بلی و لکن یترشح علیک ما یطفح منی فقال کمیل: أو مثلک یخیب سائلا ؟ فقال علیه‌السلام الحقیقة کشف سبحات الجلال من غیر إشارة فقال: زدنی بیانا فقال علیه‌السلام: محو الموهوم‏ مع صحو المعلوم فقال: زدنی بیانا فقال علیه‌السلام: هتک الستر لغلبة السر فقال زدنی بیانا فقال صلوات الله علیه: جذب الأحدیة بصفة التوحید قال: زدنی بیانا قال علیه‌السلام نور یشرق من صبح الأزل فیلوح علی هیاکل التوحید آثاره قال: زدنی بیانا قال أطفأ السراج فقد طلع الصباح»[1]

 

مرحوم محمدتقی مجلسی (م. 1070ق) رحمه ا... علیه، این روایت را در میانۀ بیان خود و به عنوان قولی مشهور، در باب رعایت ادب در اینکه از چیزی که در دسترس فهم تو نیست سوال مپرس و جستجو مکن، آورده و برای آن سندی ذکر نفرموده است.

 

بررسی سند حدیث: