از صدای سخن دوست

با سلام

در ابتدا متن عربی و سپس ترجمه فارسی روایتی از حضرت علی علیه السلام در مورد سوره نصر و فتنه پس از شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله تقدیم می شود.

این مطلب قبلا در جایی در اینترنت درج نشده است.

البرهان فی تفسیر القرآن، ج‏5، ص: 784

قوله تعالى:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ

11968/ [1]- الشیخ فی (أمالیه) قال: أخبرنا محمد بن محمد، قال: أخبرنی أبو الحسن علی بن بلال المهلبی، قال: حدثنا أبو العباس أحمد بن الحسن البغدادی، قال: حدثنا الحسین بن عمر المقرئ، عن علی بن الأزهر، عن علی بن صالح المکی، عن محمد بن عمر بن علی، عن أبیه، عن جده (علیهم السلام)، قال: «لما نزلت على رسول الله (صلى الله علیه و آله) إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ قال لی: یا علی، لقد جاء نصر الله و الفتح، فإذا رأیت الناس یدخلون فی دین الله أفواجا فسبح بحمد ربک و استغفره إنه کان توابا.

یا علی، إن الله تعالى قد کتب على المؤمنین الجهاد فی الفتنة من بعدی کما کتب علیهم جهاد المشرکین معی. فقلت: یا رسول الله، و ما الفتنة التی کتب علینا فیها الجهاد؟ قال: فتنة قوم یشهدون أن لا إله إلا الله و أنی رسول الله، و هم مخالفون لسنتی و طاعنون فی دینی. فقلت: فعلام نقاتلهم یا رسول الله، و هم یشهدون أن لا إله إلا الله و أنک رسول الله؟ فقال: على إحداثهم فی دینهم، و فراقهم لأمری، و استحلالهم دماء عترتی.

قال: فقلت: یا رسول الله إنک کنت وعدتنی الشهادة، فسل الله تعجیلها لی. فقال: أجل، قد کنت وعدتک الشهادة، فکیف صبرک إذا خضبت هذه من هذا؟ و أومأ إلى رأسی و لحیتی. فقلت: یا رسول الله، أما إذا ثبت لی ما ثبت «1»، فلیس بموطن صبر، و لکنه موطن بشرى و شکر. فقال: أجل، فأعد للخصومة، فإنک مخاصم «2» امتی.

قلت: یا رسول الله، أرشدنی الفلج؟ قال: إذا رأیت قومک قد عدلوا عن الهدى إلى الضلال فخاصمهم، فإن الهدى من الله، و الضلال من الشیطان. یا علی، إن الهدى هو اتباع أمر الله دون الهوى و الرأی، و کأنک بقوم قد تأولوا القرآن، و أخذوا بالشبهات، و استحلوا الخمر و النبیذ و البخس بالزکاة، و السحت بالهدیة.

قلت: یا رسول الله، فما هم إذا فعلوا ذلک، أهم أهل فتنة أم أهل ردة؟ فقال: هم أهل فتنة یعمهون فیها إلى أن یدرکهم العدل.

فقلت: یا رسول الله، العدل منا، أم من غیرنا؟ فقال: بل منا، بنا فتح الله، و بنا یختم الله، و بنا ألف الله بین القلوب بعد الشرک، و بنا یؤلف بین القلوب بعد الفتنة. فقلت: الحمد لله على ما وهب لنا من فضله».

و رواه المفید فی (أمالیه)، قال: أخبرنی أبو الحسن علی بن بلال المهلبی، قال: حدثنا أبو العباس أحمد بن الحسین البغدادی، و ساق الحدیث إلى آخره.

__________________________________________________

 (1) فی المصدر: إذا بینت لی ما بینت.

 (2) فی المصدر: تخاصم.

ترجمه :

در تفسیر البرهان در جلد 5 صفحه 784 در مورد سوره نصر چنین آمده است.

در امالی شیخ در مورد قول خدای متعال در سوره نصر از سلسله راویان از حضرت علی علیه السلام نقل می کند که ایشان فرمود :

«وقتی که آیه «اذا جاء نصر الله و الفتح» بر رسول خدا صلی الله علیه و آله نازل شد، به من فرمودند : یا علی! همانا یاری خدا و پیروزی رسیده است. پس هنگامی که دیدی که مردم فوج فوج به دین خدا وارد می شوند، به حمد خدایت تسبیح کن و از او استغفار کن که همانا او توبه پذیر است.

یا علی! همانا خدای متعال بر مؤمنین جهاد را در فتنه پس از من واجب کرده است، همانگونه که جهاد با مشرکان را به همراه من بر آنها واجب کرده بود. پس من پرسیدم : ای رسول خدا! و آن فتنه ای که جهاد در آن بر ما واجب شده است چیست؟ فرمود : آن فتنه قومی است که شهادت به یگانگی خدا و رسالت من می دهند، در حالیکه مخالف سنت من و هستند و در دین من طعن و دشمنی می کنند. پس عرض کردم : پس به خاطر چه چیزی با آنها بجنگیم در حالیکه شهادتین می گویند؟ پس فرمود : به خاطر چیزهای جدیدی که در دین وارد می کنند، و جدا شدنشان از دستور من، و حلال شمردن خون خاندان من.

پس عرض کردم : ای رسول خدا! شما مرا به شهادت وعده دادی. پس از خدا تعجیل در آن را درخواست نما. پس فرمود : آری! من به تو وعده شهادت داده ام. پس چگونه خواهد بود صبر تو، هنگامی که این از این خضاب شود؟ و به سر و محاسن من اشاره کرد. پس گفتم : ای رسول خدا! اما هنگامی که ثابت باشد آنچه باید ثابت باشد، پس دیگر محل صبر نیست، بلکه محل بشارت و شکر است. پس فرمود : آری! پس برای دشمنی آماده شو که تو دشمن داشته شده از طرف امت من خواهی بود.

عرض کردم : ای رسول خدا! مرا راهنمایی فرما. فرمود : هنگامی که دیدی قوت از هدایت به ضلالت عدول کرده اند پس با انها به مخاصمه برخیز. پس هدایت از خداست و ضلالت از شیطان است.ای علی! همانا هدایت، تبعیت از امر خدا بدور از هوی و خودرأیی است. و انگار (می بینم تو را که) نزد قومی هستی که قرآن را تأویل می کنند و شبهات را می گیرند و شراب و نبیذ را حلال می کنند و مال حرام را به عنوان زکات و هدیه حلال می شمرند.

گفتم : ای رسول خدا! آنها وقتی که چنین کنند، بر چه چیز هستند؟ آیا اهل فتنه هستند یا اهل رده؟ پس فرمود : آنها اهل فتنه هستند، در آن سرگرداند تا وقتی که عدالت آنها را دریابد.

پس عرض کردم : ای رسول خدا! عدالت از ما یا از غیر ما؟ پس فرمود : بلکه از ما! خدای متعال به ما می گشاید و به ما می بندد و به ما بین قلبها پس از شرک، الفت ایجاد می کند و به ما بعد از فتنه بین قلبها الفت ایجاد می کند. پس گفتم : حمد و ستایش مخصوص خداست به خاطر آنچه از فضلش بر ما بخشایش فرموده است».

شیخ مفید نیز این روایت را در امالی خود از سلسله راویان خود نقل می کند.